نشست مجازی چای و آزادی پیرامون موضوع از دست دادن ارزش پول افغانی

سلسله برنامه‌ی چای و آزادی پیرامون موضوع از دست دادن ارزش پول افغانی و تحلیل وضعیت اقتصادی کشور با چشم‌انداز حال و آینده، به ابتکار موسسه مطالعات اقتصادی و حقوقی افغانستان با همکاری سازمان اجتماعی سفید و رادیو آنلاین راه ابریشم برگزار گردید.

در برنامه‌ی چای و آزادی، به میزبانی محمد خالد رامزی؛ رئیس اجرائیه موسسه مطالعات اقتصادی و حقوقی افغانستان، با حضورداشت و صحبت‌های استاد سید مسعود؛ استاد دانشگاه کابل و تحلیل‌گر ارشد امور اقتصادی، و با اشتراک جوانان، دانشجویان، استادان دانشگاه و پژوهشگران در مورد موضوعات کاهش ارزش پول افغانی در برابر ارز‌های خارجی به‌خصوص دالر امریکایی، مسدود شدن ۹.۵ ملیارد دالر سرمایه ملی و حساب‌های خارجی افغانستان در امریکا و بانک‌های بین‌المللی، سیاست‌های پولی دولت در طی دو دهه گذشته، مسوولیت بانک‌های خصوصی در قبال سپرده‌های شهروندان افغانستان، انفلاسیون و مبنای تعیین ارزش پول افغانی، بحث و تبادل نظر صورت گرفت.

استاد سید مسعود، بی‌ثباتی پول افغانی را ناشی از ارزش‌گذاری سیاسی و تصنعی واحد پول افغانی می‌داند که پس از شکل‌گیری دولت انتقالی به رهبری حامد کرزی؛ پول افغانی با پشتوانه‌ دالری اما با تصمیم سیاسی ارزش‌گذاری شدند. لذا تغییرات و تحولات سیاسی بر ارزش پول افغانی اثرگذار است و از سوی هم پس از تحولات اخیر در کشور و مسدود شدن سرمایه ارزی افغانستان در امریکا که در حقیقت پشتوانه مالی پول افغانی است، بر کاهش واحد پول افغانی در برابر ارز خارجی تاثیر منفی گذاشته است.

استاد سید مسعود افزود: با توجه به تجارت محور بودن اقتصاد افغانستان، باز شدن حسابات خارجی و از سرگیری روند تجارت ما با جهان نسبت به آزاد سازی سرمایه ارزی کشور در اولویت است. به دلیل اینکه سرمایه ارزی ما به عنوان پشتوانه و شاخص ثبات پول افغانی  است. و برای تامین نیازمندی‌ها و ضرورت‌های اساسی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. از سوی دیگر ۲.۵ ملیارد دالر سرمایه‌ای ارزی کشور؛ پشتوانه فعالیت‌های سکتور خصوصی است و ۷ ملیارد دالر دیگر مربوط پشتوانه واحد پول ملی و ساختار دولت است و این ۷ ملیارد دالر زمانی در اختیار افغانستان قرار داده خواهد شد که دولت کنونی مشروعیت بین‌المللی را کسب نماید.

استاد مسعود در مورد روش تادیات سپرده‌های شهروندان افغانستان از سوی بانک‌های خصوصی گفت: به دلیل خالی بودن خزانه بانک مرکزی؛ بانک‌های  خصوصی روش تادیه سپرده‌ها را به مقدار معین تعیین نموده که این امر سبب چالش دیگر در برابر شهروندان شده است. در کنار خالی بودن خزانه بانک مرکزی، خارج کردن پول فزیکی توسط بانک‌ها طی سال‌های گذشته و پس از تحولات اخیر و سرمایه‌گذاری آن در بازار‌های بین‌المللی موجب کمبود نقدینگی در بازار‌های کشور و بانک‌ها شده است.

از سوی دیگر  سیستم مالی و بانکی کشور در دست تعدادی محدود از صرافان و مافیا قرار گرفته است که تلاش دارد پول فزیکی را از کشور خارج نماید که همه‌ی این عوامل به نوبه خویش در کاهش ارزش پول افغانی در برابر دالر نقش داشته است.

 استاد مسعود، در کنار عوامل و دلایل اقتصادی کاهش ارزش پول افغانی؛ از دست دادن ارزش پول افغانی را ناشی از عوامل و شرایط سیاسی دانسته و علاوه نمود: ارزش پول افغانی بعد از ۱۳۵۷ شمسی، تصنعی و سیاسی بوده است، در مجموع ارزش پول را تولید ناخالص ملی تعیین می‌کند. اما به دلیل تحولات پی‌هم در کشور، پول افغانی به‌عوض تولید ناخالص ملی با پشتوانه دالر و تصمیم سیاسی ارزش‌گذاری شده است.

این عوامل از ۱۳۵7 شمسی بدینسو موجب آغاز انفلاسیون شده و در شرایط کنونی به حالت لجام‌گسیخته آن رسیده است.

بنابراین طالبان باید روند تعاملات سیاسی را تقویت بخشد تا ارزش پول افغانی به ثبات نسبی برسد و نظم اقتصادی به‌وجود بیاید.

در بخش دوم و پایانی برنامه، اشتراک‌کننده‌گان علاوه بر ارایه دیدگاه‌های شان پیرامون موضوعات مورد بحث، پرسش‌های شانرا مطرح نمودند که توسط استاد سید مسعود به پرسش‌های مطرح‌شده، پاسخ ارایه گردید.

استاد مسعود در پاسخ به سوالات و پیرامون سیاست تزریق ارز دالر به بازارهای کشور گفت: در بیست سال گذشته ۱۶ ملیارد دالر برای حفظ ارزش پول افغانی تزریق شده و این روی‌کرد، بازار مالی کشور را وابسته و معتاد بار آورده و ارزش پول افغانی را تصنعی نگهداشته است. و به این ترتیب سیاست تزریق ارز به بازار یک سیاست ناکام است. باید راهکارهای بدیل مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفته و اجرایی شود.

برای مشاهده جزئیات مباحث و تماشای مجدد برنامه، اینجا کلید نمایید.

دیپارتمنت نشرات و روابط عامه